De externe accountant is gerechtigd in privéondernemingen, openbare instellingen of voor rekening van elke belanghebbende persoon of instelling, de volgende werkzaamheden geregeld uit te voeren of diensten aan te bieden:
- nazien en corrigeren van alle boekhoudstukken, ongeacht of dit leidt tot een attest of een expertiseverslag bestemd om aan derden te worden afgegeven;
- zowel privé- als gerechtelijke expertise met betrekking tot de boekhoudkundige organisatie van ondernemingen alsook de analyse van boekhoudtechnische procédés, van de positie en werking van ondernemingen vanuit het oogpunt van hun kredietwaardigheid, rentabiliteit en risico's, ongeacht of dit leidt tot een attest of een expertiseverslag bestemd om aan derden te worden afgegeven;
- organiseren van boekhoudkundige en administratieve diensten bij ondernemingen en advies verstrekken inzake boekhoudkundige en administratieve organisatie bij ondernemingen;
- organiseren en voeren van de boekhouding van derden;
- verstrekken van advies in alle belastingaangelegenheden;
- bijstaan van belastingplichtigen bij het nakomen van hun fiscale verplichtingen;
- vertegenwoordigen van belastingplichtigen, met uitzondering van die belastingplichtigen waarvoor hij een bijzondere controleopdracht, zoals hierna beschreven, verricht;
- opdrachten andere dan bedoeld in 1) tot 7) waarvan de uitvoering hem bij of krachtens de wet is voorbehouden, hierna vermeld als bijzondere controleopdrachten (art. 34 en 38 Wet 22 april 1999).
Bijzondere controleopdrachten
Bij een aantal belangrijke verrichtingen van vennootschappen legt het Wetboek van vennootschappen de tussenkomst op van een boekhouddeskundige. Die staat ten behoeve van de aandeelhouders en het maatschappelijk verkeer in voor de controle terzake.
In grote vennootschappen, waar niet voldaan is aan de criteria van artikel 15, §1 Wetboek van vennootschappen op de boekhouding en de jaarrekening van de ondernemingen, wordt een controleverslag opgemaakt door de commissaris.
Bij zijn ontstentenis, dit is in kleine en middelgrote vennootschappen, kan het bestuursorgaan ofwel een externe accountant ofwel een bedrijfsrevisor aanwijzen voor het uitvoeren van de bijzondere controleopdracht. Voor specifieke verrichtingen, bijvoorbeeld naar aanleiding van een inbreng in natura en een quasi-inbreng, heeft uitsluitend de bedrijfsrevisor de controlebevoegdheid.
De externe accountant is, op grond van het Wetboek van vennootschappen, bevoegd om de hiernavolgende bijzondere controleopdrachten te verrichten:
- uitgifte van aandelen zonder vermelding van nominale waarde beneden de fractiewaarde van de oude aandelen (NV - art. 582);
- beperking of opheffing van het voorkeurrecht (NV - art. 596 en 598);
- vertegenwoordiging van een vennoot in zijn individuele onderzoeks- en controlebevoegdheid (art.166-167);
- omzetting van een CVOA in een CVBA (art. 436, §2);
- omzetting van een VOF of een CVOA in een vennootschap met een andere rechtsvorm (art. 777);
- omzetting van een Comm.V., een Comm.V.A., een NV in een vennootschap met een andere rechtsvorm (art. 774-780);
- omzetting van een vzw in een vennootschap met sociaal oogmerk (art. 26ter van de Wet van 27 juni 1921);
- fusie van vennootschappen (art. 695 en 708);
- splitsing van vennootschappen (art. 731) (Behoudens unanieme verzaking door de aandeelhouders. Niettemin is steeds een controleverslag m.b.t. de inbreng in natura vereist, hetgeen uitsluitend door een bedrijfsrevisor mag worden opgesteld);
- vereffening van vennootschappen (art. 181);
- uitkoopbod (Besloten NV - art. 513, §1-3).
Exclusieve monopolieopdracht van de externe accountant
In vennootschappen onder firma, gewone commanditaire vennootschappen, besloten vennootschappen met beperkte aansprakelijkheid, naamloze vennootschappen, coöperatieve vennootschappen met beperkte en onbeperkte aansprakelijkheid en commanditaire vennootschappen op aandelen, moet
- de controle op de financiële toestand,
- de controle op de jaarrekening,
- het toezicht op de regelmatigheid van de verrichtingen weer te geven in de jaarrekening, en dit vanuit het oogpunt van het Wetboek van Vennootschappen en van de statuten,
worden opgedragen aan één of meer commissarissen.
Indien deze vennootschappen voor het laatst afgesloten boekjaar echter voldoen aan de criteria vermeld in artikel 15 Wetboek van vennootschappen, worden ze beschouwd als kleine of middelgrote ondernemingen en zijn zij niet verplicht één of meer commissarissen te benoemen.
Overeenkomstig artikel 166 Wetboek van vennootschappen, heeft in die gevallen, niettegenstaande enige andersluidende statutaire bepaling, iedere vennoot individueel de onderzoeks- en controlebevoegdheid van een commissaris. Hij kan zich daarbij laten vertegenwoordigen door een accountant.
Enkel externe accountants zijn gerechtigd deze monopolieopdracht geregeld uit te voeren.
Monopolieopdrachten die de externe accountants delen met de bedrijfsrevisoren
Volgende monopolieopdrachten zijn voorbehouden aan zowel de externe accountants als de leden van het Instituut van de Bedrijfsrevisoren om geregeld in privéondernemingen, openbare instellingen of voor rekening van elke belanghebbende persoon of instelling, te worden uitgevoerd:
- nazien en corrigeren van alle boekhoudstukken, indien dit leidt tot een attest of een expertiseverslag bestemd om aan derden te worden afgegeven;
- zowel privé- als gerechtelijke expertise met betrekking tot de boekhoudkundige organisatie van ondernemingen, alsook de analyse volgens boekhoudtechnische procédés van de positie en werking van ondernemingen vanuit het oogpunt van hun kredietwaardigheid, rentabiliteit en risico's, indien dit leidt tot een attest of een expertiseverslag bestemd om aan derden te worden afgegeven;
- de opdrachten hiervoor vermeld als bijzondere controleopdrachten, met uitzondering evenwel van de opdracht van vertegenwoordiging van de vennoot in zijn individuele onderzoeks- en controlebevoegdheid.
Andere algemene opdrachten
Andere opdrachten die zowel door externe accountants, bedrijfsrevisoren als erkende boekhouders(-fiscalisten) mogen worden uitgevoerd, hebben betrekking op de werkzaamheden waarbij zij zich gewoonlijk, als zelfstandige en voor rekening van derden, bezighouden met:
- de organisatie van boekhoudingsdiensten en de raadgeving daaromtrent;
- het openen, houden, centraliseren en sluiten van boekingen geschikt voor het opmaken van rekeningen;
- het bepalen van de resultaten en het opmaken van de jaarrekening in de door de wet bepaalde vorm;
- het verstrekken van advies in alle belastingaangelegenheden;
- het bijstaan van belastingplichtigen bij het nakomen van hun fiscale verplichtingen;
- het vertegenwoordigen van belastingplichtigen, mits inachtneming van de hoger besproken beperking voor externe accountants en bedrijfsrevisoren: geen fiscale vertegenwoordiging wanneer voor de belastingplichtige een bijzondere controleopdracht wordt verricht.
De stagiair-accountants en de stagiair-bedrijfsrevisoren mogen de beroepswerkzaamheden van boekhouder uitoefenen zonder ingeschreven te zijn op het tableau van de erkende boekhouders of op de lijst van de stagiairs-boekhouders.
Andere specifieke opdrachten
Naast de algemene opdracht die bestaat in het verlenen van bijstand en ondersteuning en het verstrekken van advies aan het bestuursorgaan en/of aan de ondernemer of de algemene vergadering op diverse terreinen en ter gelegenheid van diverse transacties en beslissingen, in het bijzonder voor wat de naleving van de vennootschapsrechtelijke en andere wetgeving betreft, behoren volgende specifieke opdrachten eveneens tot de werkzaamheden van de accountant:
- verlenen van bijstand bij het opstellen van het financieel plan;
- afleveren van een attest inzake schenking van aandelen of deelbewijzen ten belope van minimum 10 % van de stemrechten;
- bepalen van de waarde van een onderneming;
- verlenen van een advies over de werkelijke waarde van de aandelen, zoals vastgesteld door het bestuursorgaan in het kader van de Wet van 22 mei 2001 betreffende de werknemersparticipatie in het kapitaal en in de winst van de vennootschappen;
- schatting van het bedrag van de overnamevergoeding van een notariskantoor ingevolge het Koninklijk Besluit van 10 augustus 2001 betreffende de vergoeding voor de overname van een notariskantoor;
- verstrekken van advies op verzoek van de rechterlijke instantie in het kader van een fiscale bezwaarprocedure;
- opstellen van het verslag over de boekhouding en de jaarrekening van de Fondsen voor bestaanszekerheid;
- verifiëren en/of corrigeren van de jaarrekening;
- mandaat van commissaris inzake opschorting;
- mandaat van vereffenaar;
- rechter in handelszaken (art. 205 Ger. W.);
- toegevoegd curator (art. 27, lid 4 Faillissementswet).
(bron: www.iec-iab.be)
|
